W pierwszych dniach września poloniści uczący w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Świdnicy oraz uczniowie klasy 8 wraz z wychowawczynią aktywnie zaangażowali się w zorganizowanie kolejnej edycji Narodowego Czytania. W tym roku postanowiono zapoznać całą Polskę z treścią wiekopomnego dzieła Elizy Orzeszkowej – „Nad Niemnem”. Podczas wybranych lekcji uczniowie starszych klas naszej szkoły obejrzeli prezentacje obrazujące życie i twórczość autorki „Marty”. Następnie mogli wysłuchać fragment epopei, konkretnie „Legendę o Janie i Cecylii”. Na korytarzu szkolnym pojawiła się ponadto gazetka o tematyce dotyczącej tego właśnie ważnego wydarzenia.
Przypomnijmy, że jest to już 12. edycja Narodowego Czytania, w ramach którego para prezydencka zaprasza do wspólnej lektury dzieł ważnych dla literatury polskiej. Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego wspólną lekturą „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji czytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza oraz „Lalkę” Bolesława Prusa; w 2016 roku „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, a w 2017 roku lekturą Narodowego Czytania było „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. W 2019 roku lekturami było osiem najważniejszych polskich nowel, między innymi autorstwa Stefana Żeromskiego, Bolesława Prusa, Marii Konopnickiej i Bruno Schulza. W 2020 roku czytano „Balladynę” Juliusza Słowackiego. W roku lekturą 2021 była „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej, z kolei rok temu czytano „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza.
„Nad Niemnem” to najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej i jeden z najważniejszych polskich utworów podejmujących tematykę powstania styczniowego, którego 160. rocznicę wybuchu obchodzimy w 2023 roku. Eliza Orzeszkowa pisała ją w latach 1886–1887. Wydana rok później książka okazała się niebywałym sukcesem. Doceniono barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne, sprawne połączenie dydaktyzmu z walorami artystycznymi i przemyślaną kompozycję całości. Dzieło porównywano nawet do “Pana Tadeusza”. Żadna inna książka pisarki nie spotkała się z tak dobrymi ocenami recenzentów. Dwukrotnie, w 1905 i 1909 roku, wysuwano kandydaturę Orzeszkowej do nagrody Nobla. W 1906 otrzymała nagrodę im. F. Kochmana. „Nad Niemnem” to powieść, która cieszyła się popularnością wśród kolejnych pokoleń czytelników. W II RP powieścią zainteresowało się również kino. Ekranizację książki ukończono w 1939 roku, ale obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejny film nakręcono w 1986 roku. W postać Justyny Orzelskiej wcieliła się Iwona Katarzyna Pawlak, rolę Jana Bohatyrowicza zagrał Adam Marjański. Reżyserii podjęli się Zbigniew Kuźmiński, Karol Chodura i Maria Burdecka.
Główna tegoroczna uroczystość, z udziałem pary prezydenckiej, odbyła się w sobotę, 9 września, w Ogrodzie Saskim. Fragmenty twórczości Elizy Orzeszkowej odczytała para prezydencka – Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda. W akcji wzięły również udział osoby ze świata sztuki i kultury. Prezydent podkreślił, że „Nad Niemnem” to książka nastrojowa, napisana barwnym językiem, a zarazem donośna i sugestywna w swoim patriotycznym przesłaniu.
Jej autorka nie tylko maluje szeroką panoramę rodzinnych Kresów, nie tylko przybliża folklor i szlacheckie zwyczaje, ale bardzo wyraźnie przywołuje też historię Polski.
Na zakończenie uroczystości prezydent ogłosił, że w roku 2024 podczas akcji Narodowego Czytania zostanie przypomniany dramat Juliusza Słowackiego pt. „Kordian”.
